Inboedellijst van Eduard Sanders en zijn gezin, opgesteld op 26 augustus 1942
Bron: https://www.joodsmonument.nl/nl/page/121352/eduard-sanders

Het Digitaal Monument van de Joodse Gemeenschap in Nederland geeft een inboedellijst van het huis van Eduard Sanders, opgesteld op 26 augustus 1942. Deze geeft een indringend beeld van de woonomstandigheden van het huisgezin dat in allerijl haar woning moest verlaten en is daarom op deze website opgenomen.
Het is schrijnend te lezen hoe persoonlijke eigendommen, die waarschijnlijk zorgvuldig en niet zonder reden bewaard werden, worden afgeschilderd als 'waardeloze spullen'.

De Hausraterfassungsstelle inventariseerde na deportatie van Joodse gezinnen nauwkeurig de inboedel van de achtergelaten woningen. Hierdoor kon men vóór het leeghalen in beeld krijgen wat er aan kunst en waardevolle voorwerpen was achtergebleven. Wat men aan inventaris bruikbaar achtte werd naar Duitsland gebracht als genoegdoening ('Liebesgaben') voor aldaar door oorlogsgeweld vernield meubilair in woningen en kantoren.

Voor zover bekend had Eduard Sanders sinds 1925 zijn bedrijf én woning op het adres Westerstraat 15 in Utrecht. Opmerkelijk is dat op de inboedellijst van het gezin Sanders geen fotoapparatuur en kantoormeubilair voorkomen. Dat kan verschillende redenen hebben. Misschien heeft Sanders, nadat hij gedwongen was zijn bedrijfsactiviteiten te beëindigen, de bedrijfsmiddelen zelf verkocht of anderszins in veiligheid gebracht. Maar het is ook niet ondenkbaar dat bepaalde inboedel opzettelijk buiten de lijst werd gehouden door degenen die met de inventarisatie belast waren en deze zelf te gelde maakten. In ieder geval in Amsterdam vond dit op grote schaal plaats, het zogenaamde 'Pulsen'.